„A gdy Pan wprowadzi cię do ziemi Kanaan, …
wówczas oddasz Panu wszystkich pierworodnych…”
(Wj 13,12).
2 lutego obchodzimy w Kościele święto Ofiarowania Jezusa, które jest mocno zakorzenione w tradycji starotestamentalnej. Biblijne prawo nakazywało ofiarować i poświęcić Bogu każdego pierworodnego syna.
Poprzez ofiarę zastępczą można było dokonać wykupu pierworodnego i było to uzasadnione w odniesieniu do nocy wyjścia z Egiptu, kiedy wszyscy synowie pierworodni Egipcjan ponieśli śmierć z wyjątkiem pierworodnych synów Izraelitów (Wj 12,29-30). Później pierworodnych, do których pełne prawo miał Bóg zastąpiono lewitami czyli pokoleniem całkowicie poświęconym służbie Bożej. To własnie prawo Bóg podał Mojżeszowi w następujących słowach:
Oto spośród Izraelitów, w miejsce wszystkich pierworodnych, którzy się im urodzą wybieram lewitów. Lewici będą należeć do Mnie jako pierwsi. Do mnie przecież należy wszystko pierworodne. Od czasu bowiem, kiedy ukarałem śmiercią wszystkich pierworodnych w Egipcie, poświęciłem dla siebie wszystko pierworodne w Izraelu, od ludzi aż do bydła” (Lb 312-13).
Dlatego Jezus, jako syn pierworodny został przedstawiony Bogu, ofiarowany w świątyni oraz wykupiony. Dokonali tego zgodnie z prawem żydowskim Maryja i Józef przynosząc swego Syna do świątyni jerozolimskiej (Łk 2,22-24).
Na pamiątkę tego wydarzenia, w czterdziestym dniu po Bożym Narodzeniu, w Kościele obchodzimy święto Ofiarowania Pańskiego, o którym pierwsze wzmianki pochodzą z IV w. i wiążą się ze zwyczajem urządzania nocą uroczystej procesji ze świecami.
W X w. przyjął się zwyczaj poświęcania w tym dniu świec będących symbolem Chrystusa. Chociaż to święto cechuje rys maryjny, ma ono jednak bardzo chrystocentryczny charakter. Chrystus w wydarzeniu, które opisuje w swojej Ewangelii św. Łukasz zajmuje centralne miejsce. To Jego – oświecony Duchem Świętym – dostrzega starzec Symeon, który biorąc Go na ręce wielbi Boga:
„…Bo moje oczy ujrzały Twoje zbawienie, które przygotowałeś wszystkim narodom: światło na oświecenie pogan i chwałę ludu Twego, Izraela”.
W Polsce święto Ofiarowania Pańskiego nosi tradycyjną nazwę Matki Bożej Gromnicznej, ponieważ na początku każdej Mszy św. święcimy świece zwane gromnicami.
W każdej katolickie rodzinie powinno się przechowywać poświęcone gromnice, które zapalamy i stawiamy w oknie naszego domu w czasie burz i nawałnic, aby opieka Maryi chroniła jego mieszkańców. Zapaloną gromnicę wkładamy również w ręce konających, aby to światło będące symbolem Chrystusa bezpiecznie przeprowadziło zmarłych na drugi brzeg do wieczności.
Chociaż święto Ofiarowania Pańskiego – wg kalendarza liturgicznego – obchodzone jest już w okresie zwykłym, to w naszej pięknej polskiej tradycji dopiero teraz kończy się okres Bożego Narodzenia i związany z nim śpiew kolęd, spotkań opłatkowych i odwiedzin kolędowych naszych duszpasterzy. Wyjątek stanowią duże parafie.
/O. Bonawentura – Kapelan Sióstr Bernardynek/