„Pragnij rzeczy gorzkich bardziej niż słodkich i pogardzaj samym sobą”
to słowa, które Franciszek usłyszał od Boga.
Św. Franciszek jest jednym z najwybitniejszych świętych Kościoła Katolickiego. Historia Jego życia obrazuje przemianę z żyjącego rozrzutnie syna bogatego kupca, w świętego, który aż do śmierci pomagał biednym i odtrąconym.
Św. Franciszek – Giovanni Bernardone żył pod koniec XII wieku w Asyżu. Jego ojciec, bogaty kupiec marzył, aby syn dostał się do stanu szlacheckiego. Rodzice nie szczędzili pieniędzy na wystawne uczty, organizowane przez Niego dla towarzyszy i rówieśników. Giovanni wydawał przyjęcia, żył rozrzutnie. Zmieniła Go wojna. Mając 21 lat uczestniczył w dwóch wyprawach rycerskich. Podczas jednej trafił do niewoli i ciężko zachorował. Po wyzdrowieniu, udał się w pielgrzymkę do Rzymu. Tam zobaczył żebraków. Przejęty ich nędzą postanowił zmienić swoje życie i służyć tym, którzy żyją w biedzie.
Powrócił do Asyżu. Zamienił swoje bogate ubranie z żebrakiem i sam zaczął prosić przechodzących o jałmużnę. To doświadczenie nie pozwoliło mu już dłużej trwać w dotychczasowym zgiełku. Oddał się modlitwie i pokucie.
Podczas czytania Ewangelii o rozesłaniu uczniów, uderzyły Go słowa: „Nie bierzcie na drogę torby ani dwóch sukien, ani sandałów, ani laski” (Mt 10, 10). Po tych wydarzeniach Franciszek zapragnął żyć według Ewangelii i głosić nawrócenie i pokutę. Z czasem Jego dotychczasowi towarzysze zabaw poszli za Nim.
Franciszek został nazwany „Biedaczyną z Asyżu”. Założył zakon franciszkanów, którego głównym zadaniem stała się pomoc najbiedniejszym. Fundamentem reguły zakonnej było posłuszeństwo, czystość i ubóstwo. Franciszek i Jego naśladowcy nie zamykali się za murami klasztornymi, ale podróżowali od miast do miast głosząc dobrą nowinę, pokutę, pomagając biednym.
Kolejne doświadczenia utwierdziły Franciszka w tym, że wybrał dobrą drogę. Pewnego dnia w kościele Św. Damazego usłyszał głos: „Franciszku, napraw mój Kościół”. Wezwanie zrozumiał dosłownie, zabrał się więc do odbudowy zrujnowanej świątyni oraz zajął się odnową zniszczonych wiekiem kościołów. Potem zrozumiał, że odbudowa Kościoła to dzieło bardziej wzniosłe – odnowa Kościoła targanego wewnętrznymi niepokojami i herezjami.
Franciszek odnalazł swoją drogę. Wielu ludzi pragnęło naśladować jego sposób życia. Właśnie na wzór Franciszka, który swoim życiem dawał wielki przykład siły wiary i mocy ewangelizacji dali oni początek wielkiej rzeszy braci i sióstr Franciszkańskiego Zakonu Świeckich – tzw. tercjarstwu.
Franciszek zmarł 3 października 1226 r. zmagając się z ciężką i bolesną chorobą oczu. Dwa lata później Papież Grzegorz IX ogłosił Franciszka świętym.
Św. Franciszek jest patronem wielu zakonów, między innymi: albertynów, franciszkanów, kapucynów, franciszkanów konwentualnych, bernardynek, kapucynek, klarysek, koletanek, a także tercjarzy, aktorów, ekologów, niewidomych, robotników, tapicerów, ubogich, więźniów oraz patronem pokoju.
W ikonografii Św. Franciszek ukazywany jest w habicie franciszkańskim, czasem ze stygmatami. Bywa przedstawiany w otoczeniu ptaków. Jego atrybutami są baranek, krzyż, księga, ryba w ręku.