Niech wszyscy ludzie zasiądą do stołu,
Wspólnego stołu, wielkiego, jak ziemia.
Głowy pochylą nad bielą opłatka,
obrusów śnieżnych, śniegu i sumienia …
24 grudnia – Wigilia Bożego Narodzenia
Obchodzenie Wigilii w Polsce przyjęło się w wieku XVIII, a w wieku XX stało się powszechną tradycją. Stół nakrywano białym obrusem, przypominającym ołtarz oraz pieluszki Dzieciątka, pod nim układano siano – dla przypomnienia sianka, na którym spoczywał Narodzony Jezus.
Gdy w danym roku ktoś z rodziny zmarł, zostawiano dla niego pełne nakrycie, gdyż wierzono, że w tajemnicy świętych obcowania dusze bliskich przeżywają radość Bożego Narodzenia wraz z nami.
Pusty talerz pozostawiano dla gościa, który w wieczór wigilijny mógł przypadkowo się zjawić. Tego wieczoru nikt nie mógł pozostać samotny ani głodny. Zwyczajem było również, że cały dzień obowiązywał post ścisły. Podczas wigilii podawano tylko postne potrawy, w liczbie nieparzystej. Głowa domu lub najstarszy członek rodziny rozpoczynał wieczerzę modlitwą. Następnie czytano opis narodzenia Pańskiego z Ewangelii św. Łukasza, po czym każdy z domowników brał opłatek i dzieląc się nim wspólnie składano sobie życzenia. Z tej okazji także wzajemnie się przepraszano i darowywano sobie urazy.
25 grudnia – Boże Narodzenie
Święto Bożego Narodzenia jest jednym z najstarszych świąt chrześcijańskich. Początki jego świętowania sięgają III wieku naszej ery, chociaż dokładna data nie jest jednoznaczna.
Najstarszym autorem, który pisał o narodzinach Jezus Chrystusa w grudniu, jest Hipolit Rzymski. W datowanym na 204 rok Komentarzu do Księgi Daniela napisał: Pierwsze przyjście Pana naszego wcielonego, w którym narodził się w Betlejem miało miejsce ósmego dnia przed kalendami styczniowymi – (tzn. 25 grudnia).
Uroczystość Bożego Narodzenia swój początek wywodzi z Jerozolimy. Panował tam zwyczaj, że patriarcha udawał się z Jerozolimy w procesji do Betlejem, gdzie w Grocie Narodzenia odprawiał w nocy Mszę świętą.
26 grudnia – Uroczystość Św. Szczepana
W Kościele Katolickim 26 grudnia obchodzimy wspomnienie Św. Szczepana – Pierwszego Męczennika. Przesłaniem tego święta jest prawda, że pójście a Jezusem wymaga ofiary, czasem nawet ofiary krwi. Bóg jednak nigdy nie opuści tych, którzy Go kochają.
Dzieje św. Szczepana rozpoczynają się od czasu wybrania go na diakona Kościoła. Według Dziejów Apostolskich, „pełen łaski i mocy Ducha Świętego” głosił Ewangelię z mądrością, której nikt nie mógł się przeciwstawić.
Św. Szczepan został okrutnie ukamienowany, jednak z jego męczeńskiej krwi przez wieki rodziły się kolejne pokolenia wyznawców Chrystusa. Jego postawa jest wskazówką, jak wytrwać w wierności Chrystusowi do końca i pomimo wszystko. Uświadamia nam, że na ziemi jesteśmy tylko pielgrzymami, że warto zawsze zawierzyć swoje życie Bogu.
27 grudnia – Święto świętej Rodziny
Święto świętej Rodziny zaczęto obchodzić w różnych krajach od wieku XVIII. Po raz pierwszy ustanowił je w 1684 r. w Kanadzie biskup Francois Montmorency-Laval, za aprobatą papieża Aleksandra VII. Na stałe do liturgii zostało wprowadzone podczas pontyfikatu papieża Leona XIII, który zachęcał do naśladowania Najświętszej Rodziny, wskazując na dobrodziejstwa, jakich można oczekiwać dzięki pobożności i związkom ze Świętą Rodziną.
Niedziela Świętej Rodziny jest świętem chrześcijańskich rodzin. Od lat jest okazją do odnowienia przyrzeczeń małżeńskich.
28 grudnia – Święto Świętych Młodzianków Męczenników
Św. Ireneusz, Św. Cyprian, Św. Augustyn i inni ojcowie Kościoła, nadali tytuł męczenników dwuletnim i młodszym chłopcom, zamordowanym na rozkaz króla Heroda w Betlejem oraz okolicy. Ich kult datuje się od I wieku po narodzinach Chrystusa. W Kościele zachodnim Msza za świętych Młodzianków jest celebrowana – tak jak Msze święte Wielkiego Postu – bez radosnych śpiewów, kolor liturgiczny – czerwony.
Wśród Ewangelistów jedynie św. Mateusz przekazał informację o tym wydarzeniu. Dekret śmierci dla niemowląt wydał Herod Wielki, król żydowski, kiedy dowiedział się od mędrców, że narodził się Mesjasz, oczekiwany przez naród żydowski. W obawie, by Jezus nie odebrał jemu i jego potomkom panowania, chciał w podstępny sposób pozbyć się Pana Jezusa.
1 stycznia – Uroczystość Świętej Bożej Rodzicielki
Pierwszy dzień Nowego Roku jest ósmym dniem po Narodzeniu Jezusa. W oktawę Bożego Narodzenia, dziękując Bogu za przyjście na świat Jezusa Chrystusa, Kościół obchodzi uroczystość Maryi jako Matki Bożej, przez którą spełniły się obietnice dane całej ludzkości, związane z tajemnicą Odkupienia.
Tego dnia z wszystkich przymiotów Maryi czcimy szczególnie Jej macierzyństwo. Dziękujemy za to, że swą macierzyńską opieką otacza cały Lud Boży.
6 stycznia – Uroczystość Objawienia Pańskiego – Trzech Króli
Uroczystość Objawienia Pańskiego – Trzech Króli, to jedno z najstarszych świąt w Kościele. Trzej królowie ujrzeli gwiazdę – znak narodzin Króla.
Opisywany w Ewangelii przez św. Mateusza pokłon Mędrców ze Wschodu, złożony Dziecięciu Jezus, symbolizuje pokłon wszystkich ludzi, którzy klękają przed Bogiem Wcielonym.
Źródło: opracowanie własne na podstawie dostępnych materiałów
Aniołowie, aniołowie biali,
O! poświećcie blaskiem skrzydeł swoich,
by do Pana trafił ten zgubiony
i ten, co się oczu podnieść boi,
i ten, który bez nadziei czeka,
i ten rycerz w rozszarpanej zbroi
by jak człowiek szedł do Boga-Człowieka,
aniołowie, aniołowie biali.
K. K. Baczyński